[Văn/11] Đề đọc hiểu

1. Đọc đoạn văn sau và thực hiện yêu cầu nêu ở dưới

“Tiếng nói là người bảo vệ quý báu nhất nền độc lập của các dân tộc, là yếu tố quan trọng nhất giúp giải phóng các dân tộc bị thống trị. Nếu người An Nam hãnh diện giữ gìn tiếng nói của mình và ra sức làm cho tiếng nói ấy phong phú hơn để có khả năng phổ biến tại An Nam các học thuyết đạo đức và khoa học của Châu Âu, việc giải phóng dân tộc An Nam chỉ còn là vấn đề thời gian. Bất cứ người An Nam nào vứt bỏ tiếng nói của mình cũng đương nhiên khước từ niềm hi vọng giải phóng giống nòi (…). Vì thế đối với người An Nam chúng ta, chối từ tiếng mẹ đẻ đồng nghĩa với chối từ sự tự do của mình”
(Tiếng mẹ đẻ, nguồn giải phóng các dân tộc bị áp bức, Nguyễn An Ninh, SGK Ngữ Văn 11, tập 2, NXB Giáo dục 2008)

1. Xác định câu chốt của đoạn văn. (0.5 đ)
2. Vấn đề được nêu ra ở đây là gì? (0.5 đ)
3. Đoạn văn trên được trình bày theo phương thức biểu đạt nào? (0.25 đ)
4. Đoạn văn sử dụng thao tác lập luận nào? (0.25 đ)
5. Trong hoàn cảnh nước nhà đang bị đô hộ bởi thực dân Pháp thì câu nói sau đây của tác giả có hoàn toàn đúng? Hãy lí giải? (1.5)
“Nếu người An Nam hãnh diện giữ gìn tiếng nói của mình và ra sức làm cho tiếng nói ấy phong phú hơn để có khả năng phổ biến tại An Nam các học thuyết đạo đức và khoa học của Châu Âu, việc giải phóng dân tộc An Nam chỉ còn là vấn đề thời gian.”

Đáp án

1. Câu chốt của đoạn văn: Tiếng nói là người bảo vệ quý báu nhất nền độc lập của các dân tộc, là yếu tố quan trọng nhất giúp giải phóng các dân tộc bị thống trị. (0.5đ)
2. Vấn đề được nêu ra ở đây là: Vai trò của tiếng mẹ đẻ trong công cuộc giải phóng các dân tộc bị áp bức. (0.5đ)
3. Đoạn văn trên được trình bày theo phương thức biểu đạt: nghị luận (0.25đ)
4. Đoạn văn sử dụng thao tác lập luận: bình luận. (0.25đ)
5. Trong hoàn cảnh nước nhà đang bị đô hộ bởi thực dân Pháp thì câu nói sau đây của tác giả “Nếu người An Nam hãnh diện giữ gìn tiếng nói của mình và ra sức làm cho tiếng nói ấy phong phú hơn để có khả năng phổ biến tại An Nam các học thuyết đạo đức và khoa học của Châu Âu, việc giải phóng dân tộc An Nam chỉ còn là vấn đề thời gian.”
- Câu nói của tác giả không hoàn toàn đúng. Vì:
+ Đúng: Mọi người biết yêu tiếng nói dân tộc sẽ có ý thức bảo vệ, giữ gìn tiếng nói dân tộc, từ đó nâng cao dân trí. Đó là điều kiện cần thiết phát triển đất nước và ý thức đấu tranh của nhân dân.
+ Chưa đúng: Trong hoàn cảnh nước nhà bị đô hộ, vấn đề giải phóng dân tộc còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan và chủ quan chứ không thể chỉ dựa vào tình yêu tiếng mẹ đẻ.