[Văn/9] Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong tác phẩm “Làng ”của Kim Lân

1.

Kim Lân là nhà văn có vốn sống vô cùng phong phú và sâu sắc về nông thôn Việt Nam.Các sáng tác của ông đều xoay quanh cảnh ngộ và sinh hoạt của người nông dân. Văn bản “Làng” đươc sáng tác vào thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp ,với nhân vật chính là ông Hai ,một lão nông hiền lành ,yêu làng ,yêu nước và gắn bó với kháng chiến .
Ông Hai cũng như bao người nông dân quê từ xưa luôn gắn bó với làng quê của mình.Ông yêu quí và tự hào về làng Chợ Dầu và hay khoe về nó một cách nhiệt tình, hào hứng.Ở nơi tản cư ông luôn nhớ về làng,theo dõi tin tức kháng chiến và hỏi thăm về Chợ Dầu .Tình yêu làng của ông càng được bộc lộ một cách sâu sắc và cảm động trong hoàn cảnh thử thách . Kim Lân đã đặt nhân vật vào tình huống gay gắt để bộc lộ chiều sâu tình cảm của nhân vật.Đó là tin làng chợ Dầu lập tề theo giặc.Từ phòng thông tin ra,đang phấn chấn,náo nức vì những tin vui của kháng chiến thì gặp những người tản cư,nghe nhắc đến tên làng,ông Hai quay phắt lại,lắp bắp hỏi,hy vọng được nghe những tin tốt lành,nào ngờ biết tin dữ:“Cả làng Việt gian theo Tây ”.Tin bất ngờ ấy vừa lọt vào tai đã khiến ông bàng hoàng, đau đớn :“Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại,da mặt tê rân rân ,ông lão lặng đi tưởng như đến không thở được,một lúc lâu ông mới rặn è è nuốt một cái gì vướng ở cổ.Ông cất tiếng hỏi,giọng lạc hẳn đi ”nhằm hy vọng điều vừa nghe không phải là sự thật.Trước lời khẳng định chắc chắn của những người tản cư,ông tìm cách lảng về.Tiếng chửi văng vẳng của người đàn bà cho con bú khiến ông tê tái :“cha mẹ tiên sư nhà chúng nó ,đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương,cái giống Việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát”.Về đến nhà ông chán chường “nằm vật ra giường”,nhìn đàn con nước mắt ông cứ giàn ra “ chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư?Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư?”.Ông căm thù những kẻ theo Tây,phản bội làng,ông nắm chặt hai tay lại mà rít lên: “chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này ”.Niềm tin,nỗi ngờ giằng xé trong ông.Ông kiểm điểm lại từng người trong óc, thấy họ đều có tinh thần cả “có đời nào lại cam tâm làm cái điều nhục nhã ấy ”.Ông đau xót nghĩ đến cảnh “người ta ghê tởm,người ta thù hằn cái giống Việt gian bán nước”.Suốt mấy ngày liền ông chẳng dám đi đâu,“chỉ ở nhà nghe ngóng binh tình”,lúc nào cũng nơm nớp tưởng người ta đang để ý,đang bàn tán đến cái chuyện làng mình.Nỗi ám ảnh,day dứt,nặng nề biến thành sự sợ hãi thường xuyên trong ông.Ông đau đớn,tủi hổ như chính ông là người có lỗi...
Tình thế của ông càng trở nên bế tắc,tuyệt vọng khi bà chủ nhà có ý đuổi gia đình ông với lý do không chứa người của làng Việt gian.Trong lúc tưởng tuyệt đường sinh sống ấy,ông thoáng có ý nghĩ quay về làng nhưng rồi lại gạt phắt ngay bởi “về làng tức là bỏ kháng chiến,bỏ Cụ Hồ ”,là “cam chịu quay trở lại làm nô lệ cho thằng Tây”. Tình yêu làng lúc này đã lớn rộng thành tình yêu nước bởi dẫu tình yêu,niềm tin và tự hào về làng Dầu có bị lung lay nhưng niềm tin và Cụ Hồ và cuộc kháng chiến không hề phai nhạt.Ông Hai đã lựa chọn một cách đau đớn và dứt khoát:“Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù!”.Dù đã xác định thế nhưng ông vẫn không thể dứt bỏ tình cảm của mình đối với quê hương.Bởì thế mà ông càng xót xa,đau đớn... Trong tâm trạng bị dồn nén và bế tắc ấy,ông chỉ còn biết tìm niềm an ủi trong lời tâm sự với đứa con trai nhỏ.Nói với con mà thực ra là đang trút nỗi lòng mình.Ông hỏi con những điều đã biết trước câu trả lời:“Thế nhà con ở đâu?”,“thế con ủng hộ ai ?”…Lời đứa con vang lên trong ông thiêng liêng mà giản dị:“Nhà ta ở làng Chợ Dầu”,“ủng hộ Cụ Hồ Chí Minh muôn năm !”…Những điều ấy ông đã biết,vẫn muốn cùng con khắc cốt ghi tâm.Ông mong “anh em đồng chí biết cho bố con ông, tấm lòng bố con ông là như thế đấy,có bao giờ dám đơn sai,chết thì chết có bao giờ dám đơn sai ”.Những suy nghĩ của ông như những lời nguyện thề son sắt.Ông xúc động,nước mắt “chảy ròng ròng trên hai má”.Tấm lòng của ông với làng,với nước thật sâu nặng,thiêng liêng.Dẫu cả làng Việt gian thì ông vẫn một lòng trung thành với kháng chiến,với Cụ Hồ …
May thay,tin đồn thất thiệt về làng Chợ Dầu được cải chính .Ông Hai sung sướng như được sống lại.Ông đóng khăn áo chỉnh tề đi với người báo tin và khi trở về “cái mặt buồn thỉu mọi ngày bỗng tươi vui rạng rỡ hẳn lên ”.Ông mua cho con bánh rán đường rồi vội vã,lật đật đi khoe với mọi người.Đến đâu cũng chỉ mấy câu“Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ !Đốt sạch !Đốt nhẵn ! Ông chủ tịch làng tôi vừa mới lên trên này cải chính.Cải chính cái tin làng chợ Dầu chúng tôi Việt gian theo Tây ấy mà .Láo!Láo hết! Toàn là sai sự mục đích cả .” “Ông cứ múa tay lên mà khoe với mọi người”.Ông khoe nhà mình bị đốt sạch,đốt nhẵn như là minh chứng khẳng định làng ông không theo giặc. Mất hết cả cơ nghiệp mà ông không hề buồn tiếc,thậm chí còn rất sung sướng,hạnh phúc.Bởi lẽ,trong sự cháy rụi ngôi nhà của riêng ông là sự hồi sinh về danh dự của làng chợ Dầu anh dũng kháng chiến.Đó là một niềm vui kỳ lạ,thể hiện một cách đau xót và cảm động tình yêu làng,yêu nước,tinh thần hy sinh vì cách mạng của người dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống kẻ thù xâm lược .
Cách miêu tả chân thực,sinh động,ngôn ngữ đối thoại,độc thoại và độc thoại nội tâm đa dạng,tự nhiên như cuộc sống cùng với những mâu thuẫn căng thẳng,dồn đẩy, bức bối đã góp phần không nhỏ tạo nên thành công của câu chuyện, đồng thời còn thể hiện sự am hiểu và gắn bó sâu sắc của nhà văn với người nông dân và công cuộc kháng chiến của đất nước.
Qua nhân vật ông Hai ta hiểu thêm về vẻ đẹp tâm hồn của người nông dân Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược :Yêu làng,yêu nước và gắn bó với kháng chiến.Có lẽ vì thế mà tác phẩm “Làng ” xứng đáng là một trong những truyện ngắn xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại

2.

Kim lân là một nhà văn gắn bó, am hiểu sâu sắc về cuộc sống của nông thôn. Các sáng tác của ông hầu như chỉ viết về cảnh ngộ người nông dân và sinh hoạt làng quê. Truyện ngắn “Làng”, một tác phẩn nổi tiếng của ông, được ông viết trong thời kì chống thực dân Pháp. Câu truyện đã phần nào thể hiện một cách chân thực và sâu sắc vẻ đẹp, tâm hồn, của người nông dân qua nhân vật ông Hai. Thông qua câu truyện ta thấy tình yêu làng, yêu quê hương tha thiết của người nông dân Việt Nam dù là trong mọi hoàn cảnh, chiến tranh hay thời bình thì họ vẫn 1 lòng yêu quê hương đất nước. 1 tình cảm cao đẹp và đáng quý.

Thật vậy, ông Hai yêu làng Chợ Dầu của mình bằng một tình cảm đặc biệt. Ở nơi tản cư ông luôn nhớ về làng, nhớ những ngày làm việc với anh em để rồi “trong lòng ông lão lại thấy náo nức hẳn lên” và “Chao ôi! Ông nhớ làng, nhớ cái làng quá.”. Ông cũng không quên theo dõi tin tức kháng chiến và hỏi thăm làng Chợ Dầu. Tình yêu làng thiết tha, sâu nặng ấy càng được thể hiện sâu sắc khi nhà văn đặt nhân vật vào tình huống bất ngờ, độc đáo. Từ phòng thông tin ra, ông lão đang phấn chấn vì nghe ngóng được nhiều tin vui từ kháng chiến thì lại gặp những người tản cư. Ông quay phắt lại lắp bắp hỏi khi nghe nhắc đến tên làng, mong nhận được những tin tốt lành, nào ngờ lại là tin dữ: “Cả làng chúng nó Việt gian theo Tây..”. Lúc này “cổ ông lão nghẹn ắng cả lại, da mặt tê rân rân” vì sự ngạc nhiên đến nỗi bắt ngờ làm ông đau xót, “ông lão lặng đi tưởng như đến không thở được, một lúc lâu ông mới rặn è è, nuốt một cái gì vướng ở cổ, ông cất tiếng hỏi,giọng lạc hẳn đi ” nhằm hi vọng đó không phải là sự thật. Nhưng trước câu nói khẳng định, ông xấu hổ đứng lảng bỏ về, cúi mặt xuống mà đi. Ông xấu hổ vì trước đây hay đi khoe về làng cho mọi người mà bây giờ làng lại là Việt gian, bị người ta chửi bới, chỉ nghĩ đến đó thôi cũng đủ làm ông xấu hổ không dám nhìn mặt ai nữa.

Về đến nhà ông chán chường “nằm vật ra giường”, nhìn đàn con mà nước mắt ông lão cứ giàn ra “ chúng cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng cũng bị người ta rẻ rúng, hắt hủi đấy ư? ******** bằng ấy tuổi đầu…”. Ông thù những kẻ theo Tây, phản bội làng, ông nắm chặt hai tay mà rít lên nhục nhã: “chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này”. Tuy thế nhưng ông vẫn còn niềm tin vào người làng mình, ông kiểm điểm từng người một, họ đều có tinh thần cả, chẳng ai “ lại cam tâm làm điều nhục nhã ấy”. Ông đau xót khi nghĩ đên việc “người ta ghê tởm, người ta thù hằn cái giống Việt gian bán nước”. Mấy ngày sau, ông chẳng dám đi đâu, ông cứ thấy đám đông túm lại là chột dạ, lo lắng người ta nói xấu làng Chợ Dầu. Nỗi ám ảnh day dứt trong ông biến thành nỗi sợ hãi.

Tình cảnh của ông càng éo le hơn khi bà chủ nhà có ý muốn đuổi gia đình ông đi. Ông chợt nghĩ về làng nhưng lại phản đối ngay “ về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ Cụ Hồ”, ông không cam chịu “ quay lại làm nô lệ cho thằng Tây”. Qua câu nói trên, ta thấy tình yêu làng của ông Hai đã lớn rộng thành tình yêu nước bởi dẫu tình yêu làng có bị lung lay nhưng tình yêu ông dành cho kháng chiến, cho Cụ Hồ không hề thay đổi. Ông lựa chọn một cách dứt khoát và đau đớn: “Làng thì yêu thật, nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù”. Dù xác định thù làng nhưng ông vãn không thẻ dứt bỏ tình cảm của mình với nó. Thê nên ông mới đau đớn, xót xa. Ông đành tìm niềm an ủi trong lời tâm sự với thằng út. Ông hỏi những điều mà ông biết trước câu trả lời: “Thế nhà con ở đâu?”, “Thê con ủng hộ ai?”… Câu trả lời của thằng bé giản dị mà thiêng liêng: “nhà ta ở làng Chợ Dầu”, “Ủng hộ Cụ Hồ Chí Minh muôn năm!”…ông muốn con cùng khắc cốt ghi tâm. “Ông lão xúc động, nước mắt ông lão giàn ra chảy ròng ròng trên hai má.”, ông mong mình được minh oan. Thê mới thấy, dẫu có thế nào thì ông vẫn trung thành với kháng chiến, với Cụ Hồ.

Tình huống câu chuyện thật trớ trêu làm sao?!. Nhưng may thay, tin làng Chợ Dầu theo giặc được cải chính. Ông Hai sung sướng như người được sống lại. Ông đóng khăn áo chỉnh tề rồi tất tả chạy theo người báo tin mà quên dặn trẻ coi nhà. Khi trở về “cái mặt buồn thỉu mọi ngày bỗng tươi vui, rạng rỡ hẳn lên”, ông chia quà cho từng đứa xong thì vội vã đi khe với mọi người về tin làng không theo giặc. Đến đâu cũng câu nói “Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ. Đốt nhẵn! Ông chủ tịch làng tôi mới lên trên này cải chính… cải chính cái tin làng Chợ Dầu chúng tôi đi Việt gian ấy mà. Láo! Láo hết! Toàn la sai sự mục đích cả”, vừa nói “ông lão cứ múa tay lên mà khoe”. Ở đây nói chính ra phải dùng từ “mục kích”(nhìn thấy rõ ràng, tận mắt), vì ông Hai cũng được học một khóa bình dân học vụ nhưng ông cứ đọc bập bõm, câu được câu chăng, ngay cả khi đến phòng thông tin vẫn phải nghe lén, nên ông nói sai cũng là chuyện thường. Tác giả đã đặt nhân vật trong ngôn ngữ khá tự nhiên, bộc lộ thêm tính chất người nông dân Việt Nam thời kì kháng chiến chống Pháp. Ông Hai khoe nhà mình bị đốt là minh chứng rằng làng không theo giặc. Mất hết cả cơ nghiệp nhưng ông lão vẫn sung sướng, không hề tiếc nuối. Qua đó ta hiểu thêm, đối với ông vật chất chẳng có giá trị gì cả, nhưng danh dự, tinh thần yêu nước là trên cả. Đó là một niềm vui kì lạ nhưng thể hiện cảm động tình yêu làng, yêu nước, tinh thần hi sinh của người nông dân Việt Nam trong cuộc kháng chống giặc ngoại xâm.

Với cách chọn tình huống độc đáo, bằng lối văn miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế, ngôn ngữ nhân vật –lúc đối thoại, khi độc thoại, và độc thoại nội tâm – đa dạng, nhà văn đã thể hiện được chiều sâu tâm trạng của nhân vật, góp một phần không nhỏ tới thành công của tác phẩm.

Qua nhân vật ông Hai, ta hiểu thêm về vẻ đẹp tâm hồn của người nông dân Việt Nam thời kì chống thực dân Pháp xâm lược. Đó là tình yêu làng hòa quyện với tình yêu nước, yêu kháng chiến. Tác phẩm “Làng” giúp ta hiểu hơn về những con người này, từ đó yêu mến họ, trân trọng, biết ơn họ - thành phần hậu phương vững chắc, cũng như biết tại sao cuộc kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta thành công .

3.

Trong nền tảng văn học hiện đại Việt Nam, Kim Lân được biết đến qua những truyện ngắn viết về hình ảnh người nông dân trong không khí những ngày đầu của cuộc kháng chiến chống Phap. “Làng” là truyện ngắn đã khắc hoạ được hình ảnh của người nông dân trong giai đoạn ấy. Họ không phải là những người suốt đời chỉ quẩn quanh với mảnh vườn, cam chịu cuộc sống bế tắc và bi thảm mà là những người nông dân đi tản cư kháng chiến có tình yêu làng gắn chặt với tình yêu cách mạng, đất nước. Nhân vật ông Hai trong tác phẩm là một minh chứng.

Truyện ngắn làng của Kim Lân là một trong những tác phẩm tiêu biểu của chủ đề nói về tình yêu quê hương, đất nước của con người Việt Nam. Và cụ thể hơn là người nông dân mà ở đây nhân vật tiêu biểu là ông Hai . Ông Hai là một người nông dân sinh ra và lớn lên ở làng Chợ Dầu. Ông có một tinh thần yêu làng hết sức đặc biệt. Dù ở đâu, bất cứ lúc nào ông cũng có thể khoe về làng mình.Do Tây đốt nhà ông,ông phải cùng vợ con đi tản cư không được ở lại làng tham gia kháng chiến. Ở nơi tản cư, ông lại tiếp tục khoe về làng: có phòng thông tin, có chòi phát thanh và khoe luôn cả cái sinh phân của cụ thượng làng ông. Tin làng Chợ Dầu theo giặc khiến ông đau đớn, xót xa, nhục nhã. Ông không dám đi đâu không dám nhìn ai và thương cho những đứa con mình.Ông ở nhà và chọn đứa con trai út để giải bày tâm sự.. Truyện được kể theo ngôi thứ 3 nên dễ dàng bôc lộ những suy nghĩ, tình cảm của tác giả đối với ông Hai.
Trước Cách mạng tháng 8, ông Hai luôn tự hào về làng của ông to, đẹp. Ông yêu và tự hào cả những cái làm ảnh hưởng đến công sức, tiền bạc của người dân trong làng và ngay chính cả bản than ông. Đó là cái sinh phần của viên tổng đốc mọc sừng sững ở cuối lang như các dinh cơ cụ Thượng.
Và đến sau Cách mạng tháng tám ông bắt đầu nhận thấy chỗ “ dở hơi “ – niềm tự hào của làng cảu mình, bởi chính niềm tự hào đó đã gây bao đau khổ cho làng ông và cho chính ông mà ông không biết.
Ông Hai tự hào về làng ông không phải đơn giản là làng ông đẹp mà còn là làng ông tích cực kháng chiến chung với dân tộc, làng ông có tập quân sự, có đào hố, xẻ hào, khuân đá … và cả giới phụ lão cũng phụ vác gậy tập “ một,hai”. Ông rất tự hào về nơi chon rau cắt rốn của mình và đã trở thành một nét tâm lý đặc biêt đối với người nông dân lúc bấy giờ.
Và rồi theo lênh cảu cụ Hồ, ông phải rời đi tản cư cái làng yêu quý của mình. Đến nơi tản cư, ông luôn nghĩ về làng ông nhớ lắm, nhớ những ngày làm việc với an hem… lại muốn về làng lại muốn cùng với an hem trong làng đào đường,xẻ hào,khuân đá như ngày xưa. Và Kim Lân đã thể hiện rõ điều đó qua câu văn:
“Chao ôi! Ông lão nhớ cái làng, nhớ cái làng quá”
Với điệp ngữ “lại nhớ”, “ lại nghĩ” làm bật lên niềm thương nhớ về làng là tinh cảm thường trực khôn nguôi trong long ông Hai. Chi tiết truyện gợi lại cả một không gian sống chiến đấu sôi nổi hào hung của người nông dân trên đất GBắc Xã hội chủ nghĩa, sau Cách mạng tháng 8 – tron g kháng chiến lần 2 của tổ quốc.
Niềm say mê ấy còn được thể hiên qua hành động ngày nào cũng ra phòng thong tin nghe tin tức về kháng chiến của ông. “Nghe chẳng sót một câu nào. Bao nhiêu là tin hay… Ruột gan ông lão cứ múa cả lên”. Qua đoạn truyện Kim Lân chẳng những giúp ta hiểu được tình cảm thiêng liêng cảu người nông dan dành cho mảnh đất thân thương àm ta còn thấy được hình ảnh của người nông dân trong giai đoạn hàn gắn vết thương chiến tranh, xây dựng đất nước ở miền Bắc Xã hội chủ nghĩa sau CMT8 năm 1945, một nửa đất nước đi lên từ đói nghèo với hơn 99% dân số mù chữ nhưng giàu long yêu nước.
Và Kim Lân đã rất sang tạo khi đặt nhân vật ông Hai – một người nông dân yêu làng, yêu nước vậy nhưng lại gặp tình huống thật gay gắt chính là biết tin làng mình theo giặc – cái làng Chợ Dầu mà ông luôn yêu quý. Khi ông vừa nghe tin, cổ ông lão nghẹn hẳn lại, da mặt tê rân… lặng đi trưởng như không thở đuọc, eè nướt một cài gì vướng ở cổ họng… giọng lạc hẳn đi. Ông lão vờ vờ đứng lảng rồi di thẳng, ông cúi gầm mặt xuống mà đi. Hai hoạt động, hai trạng thái của ông được miêu tả bằng một ngòi bút tài tình thể hiện rõ được sự đối lập hành vi trước và sau khi nghe tin của ông Hai.
Lúc về nhà ông ngồi nhìn lũ con mà tủi than, nước mắt ông cứ giàn ra. Trong ông ông đang nửa tin nửa ngờ -- ông không thể nào chấp nhận cái tin ấy. Niềm tự hào về làng sụp đổ tan tành trước cái tin sét đánh ấy. Giá ông không yêu làng đến thế thì ông đã không phải thấy nhục nhã thế này.. Không gian lúc ấy thật nặng nề và u uất, cái im lặng ấy thật nặng nề và khó chịu, không ai dám cất tiếng nói cả, đến nhìn nhau mà không dám.
Ông Hai lại càng bị đẩy vào cái tình huống bế tắc khhi mụ chủ nhà muốn dưởi gia đình ông đi.”Biết đi đâu bây giờ? Hay là về làng”- một ý nghĩ trong đầu ông lão nhưng không ông nghĩ lại…” làng thì iu thật nhưng làng theo tây mất rồi thì phải thù”. Khi ông không biết đi đâu ông nghĩ ngay đến cái nơi quê cha đất tổ của mình nhưng ông đã suy nghĩ thật thấu đáo và đã quyết định không về làng. Bởi ông hiểu có về làng tức là ông theo giặc , theo Tây ông không muốn thế. Thế nhưng không về làng thì đi đâu? Dấu ? lớn torng long ông Hai. Ông không biết làm sao đành nói chuyện với đứa con út để giãi bày tâm sự. Ông hỏi đứa con xem phải về phe ai và khi nghe đứa con nói đứng về phía Cụ Hồ long ông lại kiên quyết hơn. Trò chuyện ở đây thực ra là cách để ông Hai tự thổ lộ nỗi long chung thuỷ của mình với làng quê với cuộc kháng chiến. Ở đây ngôn ngữ đối thoại đã mang giọng điệu độc thoại. Nhữn lời văn diễn tả thật cảm động làm sao, tình cảm ông Hai dành cho quê hương, đất nước và với cách mạng với khagn1 chiến thật chân thành.
Ở đây trong long ông Hai đang diễn ra một cuộc xung đột nội tâm lớn. Xung đột nội tâm của nhân vật ông Hai là xung đột giữa tình yêu làng với tình yêu nước. Bởi lẽ xung đột này xảy ra là do ông Hai có một tình yêu làng, yêu nước thật đặc biệt đó là 1 tình cảm thống nhất trong long ông, ông Hai đã quyết định đứng về đất nước, cách mạng,….. Kim Lân đã tạo ra một tình huống thật gay cấn để cho ông Hai phải lựa chọn, qua tình huống này ta thấy rõ tình cảm của ogn6 Hai là một tình cảm rất đặc biệt đó là tình cảm của chính tác giả và cũng là những người nông dân làng quê Việt Nam lúc bấy giờ.
Và đến lúc hạnh phúc nhất của ông Hai- Tin làng chợ dầu theo Tây được cải chính. Ông đi khoe với mọi người về cái tin đó . Đặc biệt nhất, một cái mà không ai có thể ngờ ông mừng là vì Tây đã đốt nhà ông ^^ sở dĩ ông vui mừng vì Tây đốt nhà ông vì điều đó càng chứng tỏ làng ông có một tinh thần dũng cảm, hào hung kháng chiến, thật đáng quý.
Đánh giá chung:
a/ so với ng nong dan trc CMT8 ông hai có gì khác?
b/Em hỉu gì về Kim Lân qua truyện?
c/Nghệ thuật:
-Truỵen Làng khasi thác tình cảm bao trùm và phổ biến trong con người thời kí kháng chiến: tình cảm quyê hương, dast961 nước. Đây lả tình cảm mang tính cộng đồng. Nhưng thành công của Kim Lân là diễn tả được tình cảm chung ấy trong sự thể hiện cụ thể, sinh động ở một con người, trở thành một nét tâm lý DB ở ông Hai, vì thế nó là tình cảm chung mà lại mang rõ màu sắc riêng, in rõ cá tính nhân vật.
-Với cốt truyện đơn giản, tình huống truyện gay cấn, éo le, căng thẳng cùng với khả năng miêu tả các diễn biến tâm lí cực kì săc1 sảo đã làm rõ dchủ đề và tính cách nhân vật.
Kết bài

4.

1. Lòng yêu làng của ông Hai:
- Ông Hai là người yêu làng tha thiết. Đi đâu, làm gì ông cũng khoe về làng.
- Lúc phải tản cư sang làng khác, ông thường sang nhà bác Thứ kể về làng của ông. Làng ông có giao thông hào, có phòng thông tin, có chòi phát thanh.
- Những ngày xa làng,ông nhớ làng rất nhiều ,nhớ những lúc cùng anh em đi tập du kích, đi đào giao thông hào.
- Tin làng theo giặc đã làm ông sửng sốt. Ông đau đớn tủi hổ, “cúi gầm mặt xuống mà đi...”Ông giận làng,buồn vì nó “đổ đốn đến thế”.
2. Lòng yêu nước của ông Hai:
- Từ lòng yêu làng, ông Hai chuyển sang yêu nước.Khi phải lựa chọn giữa nước và làng ,ông Hai đành chọn nước bỏ làng.
- Nhà văn Kim Lân đã khai thác tâm trạng đau khổ của ông Hai khi nghe tin làng theo giặc “nằm vật ra giường” ,“nước mắt tràn ra”.Ông ôm đứa con nhỏ vào lòng tâm sự: “Bố con mình sẽ theo cụ Hồ con nhỉ !”
- Tin làng được cải chính, ông sung sướng đi khoe.Vì từ nay ông lại được yêu làng, yêu nước.

5.

Kim Lân là nhà văn có vốn sống vô cùng phong phú và sâu sắc về nông thôn Việt Nam.Các sáng tác của ông đều xoay quanh cảnh ngộ và sinh hoạt của người nông dân. Văn bản “Làng” đươc sáng tác vào thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp ,với nhân vật chính là ông Hai ,một lão nông hiền lành ,yêu làng ,yêu nước và gắn bó với kháng chiến .
Ông Hai cũng như bao người nông dân quê từ xưa luôn gắn bó với làng quê của mình.Ông yêu quí và tự hào về làng Chợ Dầu và hay khoe về nó một cách nhiệt tình, hào hứng.Ở nơi tản cư ông luôn nhớ về làng,theo dõi tin tức kháng chiến và hỏi thăm về Chợ Dầu .Tình yêu làng của ông càng được bộc lộ một cách sâu sắc và cảm động trong hoàn cảnh thử thách . Kim Lân đã đặt nhân vật vào tình huống gay gắt để bộc lộ chiều sâu tình cảm của nhân vật.Đó là tin làng chợ Dầu lập tề theo giặc.Từ phòng thông tin ra,đang phấn chấn,náo nức vì những tin vui của kháng chiến thì gặp những người tản cư,nghe nhắc đến tên làng,ông Hai quay phắt lại,lắp bắp hỏi,hy vọng được nghe những tin tốt lành,nào ngờ biết tin dữ:“Cả làng Việt gian theo Tây ”.Tin bất ngờ ấy vừa lọt vào tai đã khiến ông bàng hoàng, đau đớn :“Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại,da mặt tê rân rân ,ông lão lặng đi tưởng như đến không thở được,một lúc lâu ông mới rặn è è nuốt một cái gì vướng ở cổ.Ông cất tiếng hỏi,giọng lạc hẳn đi ”nhằm hy vọng điều vừa nghe không phải là sự thật.Trước lời khẳng định chắc chắn của những người tản cư,ông tìm cách lảng về.Tiếng **** văng vẳng của người đàn bà cho con bú khiến ông tê tái :“cha mẹ tiên sư nhà chúng nó ,đói khổ ăn cắp ăn trộm bắt được người ta còn thương,cái giống Việt gian bán nước thì cứ cho mỗi đứa một nhát”.Về đến nhà ông chán chường “nằm vật ra giường”,nhìn đàn con nước mắt ông cứ giàn ra “ chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư?Chúng nó cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư?”.Ông căm thù những kẻ theo Tây,phản bội làng,ông nắm chặt hai tay lại mà rít lên: “chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này ”.Niềm tin,nỗi ngờ giằng xé trong ông.Ông kiểm điểm lại từng người trong óc, thấy họ đều có tinh thần cả “có đời nào lại cam tâm làm cái điều nhục nhã ấy ”.Ông đau xót nghĩ đến cảnh “người ta ghê tởm,người ta thù hằn cái giống Việt gian bán nước”.Suốt mấy ngày liền ông chẳng dám đi đâu,“chỉ ở nhà nghe ngóng binh tình”,lúc nào cũng nơm nớp tưởng người ta đang để ý,đang bàn tán đến cái chuyện làng mình.Nỗi ám ảnh,day dứt,nặng nề biến thành sự sợ hãi thường xuyên trong ông.Ông đau đớn,tủi hổ như chính ông là người có lỗi...
Tình thế của ông càng trở nên bế tắc,tuyệt vọng khi bà chủ nhà có ý đuổi gia đình ông với lý do không chứa người của làng Việt gian.Trong lúc tưởng tuyệt đường sinh sống ấy,ông thoáng có ý nghĩ quay về làng nhưng rồi lại gạt phắt ngay bởi “về làng tức là bỏ kháng chiến,bỏ Cụ Hồ ”,là “cam chịu quay trở lại làm nô lệ cho thằng Tây”. Tình yêu làng lúc này đã lớn rộng thành tình yêu nước bởi dẫu tình yêu,niềm tin và tự hào về làng Dầu có bị lung lay nhưng niềm tin và Cụ Hồ và cuộc kháng chiến không hề phai nhạt.Ông Hai đã lựa chọn một cách đau đớn và dứt khoát:“Làng thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù!”.Dù đã xác định thế nhưng ông vẫn không thể dứt bỏ tình cảm của mình đối với quê hương.Bởì thế mà ông càng xót xa,đau đớn... Trong tâm trạng bị dồn nén và bế tắc ấy,ông chỉ còn biết tìm niềm an ủi trong lời tâm sự với đứa con trai nhỏ.Nói với con mà thực ra là đang trút nỗi lòng mình.Ông hỏi con những điều đã biết trước câu trả lời:“Thế nhà con ở đâu?”,“thế con ủng hộ ai ?”…Lời đứa con vang lên trong ông thiêng liêng mà giản dị:“Nhà ta ở làng Chợ Dầu”,“ủng hộ Cụ Hồ Chí Minh muôn năm !”…Những điều ấy ông đã biết,vẫn muốn cùng con khắc cốt ghi tâm.Ông mong “anh em đồng chí biết cho bố con ông, tấm lòng bố con ông là như thế đấy,có bao giờ dám đơn sai,chết thì chết có bao giờ dám đơn sai ”.Những suy nghĩ của ông như những lời nguyện thề son sắt.Ông xúc động,nước mắt “chảy ròng ròng trên hai má”.Tấm lòng của ông với làng,với nước thật sâu nặng,thiêng liêng.Dẫu cả làng Việt gian thì ông vẫn một lòng trung thành với kháng chiến,với Cụ Hồ …
May thay,tin đồn thất thiệt về làng Chợ Dầu được cải chính .Ông Hai sung sướng như được sống lại.Ông đóng khăn áo chỉnh tề đi với người báo tin và khi trở về “cái mặt buồn thỉu mọi ngày bỗng tươi vui rạng rỡ hẳn lên ”.Ông mua cho con bánh rán đường rồi vội vã,lật đật đi khoe với mọi người.Đến đâu cũng chỉ mấy câu“Tây nó đốt nhà tôi rồi bác ạ !Đốt sạch !Đốt nhẵn ! Ông chủ tịch làng tôi vừa mới lên trên này cải chính.Cải chính cái tin làng chợ Dầu chúng tôi Việt gian theo Tây ấy mà .Láo!Láo hết! Toàn là sai sự mục đích cả .” “Ông cứ múa tay lên mà khoe với mọi người”.Ông khoe nhà mình bị đốt sạch,đốt nhẵn như là minh chứng khẳng định làng ông không theo giặc. Mất hết cả cơ nghiệp mà ông không hề buồn tiếc,thậm chí còn rất sung sướng,hạnh phúc.Bởi lẽ,trong sự cháy rụi ngôi nhà của riêng ông là sự hồi sinh về danh dự của làng chợ Dầu anh dũng kháng chiến.Đó là một niềm vui kỳ lạ,thể hiện một cách đau xót và cảm động tình yêu làng,yêu nước,tinh thần hy sinh vì cách mạng của người dân Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống kẻ thù xâm lược .
Cách miêu tả chân thực,sinh động,ngôn ngữ đối thoại,độc thoại và độc thoại nội tâm đa dạng,tự nhiên như cuộc sống cùng với những mâu thuẫn căng thẳng,dồn đẩy, bức bối đã góp phần không nhỏ tạo nên thành công của câu chuyện, đồng thời còn thể hiện sự am hiểu và gắn bó sâu sắc của nhà văn với người nông dân và công cuộc kháng chiến của đất nước.
Qua nhân vật ông Hai ta hiểu thêm về vẻ đẹp tâm hồn của người nông dân Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược :Yêu làng,yêu nước và gắn bó với kháng chiến.Có lẽ vì thế mà tác phẩm “Làng ” xứng đáng là một trong những truyện ngắn xuất sắc của văn học Việt Nam hiện đại

6.

" Quê hương là gì hở mẹ- Mà cô giáo dạy phải yêu- Quê hương là gì hở mẹ- Ai đi xa cũng nhớ nhiều" ( Đỗ Trung Quân)
Đối với mỗi người Việt Nam, chắc chắn không ai không dành một tình yêu sâu sắc, mãnh liệt và bền bỉ cho quê hương đất nước mình. Tình yêu quê hương, đất nước đã đi vào kho tàng văn học và để lại nhiều tác phẩm đặc sắc, tạo được ấn tương sâu sắc trong lòng người đọc mọi thế kỉ. Và một trong những thành công ấy không thể không kể đến nhà văn Kim Lân - một nhà văn chuyên viết về đề tài nông dân và nông thông với truyện ngắn "Làng". Qua nhân vật ông Hai, truyện đã thể hiện một cách chân thực và sâu sắc, tình yêu làng gắn liền với tình yêu đất nước và tinh thần kháng chiến của người nông dân trong thời kì kháng chiến chống Pháp.

TB:
- Khái quát một chút về nhân vật ông Hai: là người làng Chợ Dầu, có tính khoe lành như thế nào... Rồi một bất ngờ xảy ra...
Phân tích theo trình tự cũng được:
+ Khi ông Hai nghe tin làng theo giặc.
+ Khi ông Hai nghe tin làng theo giặc được cải chính.
Quan trọng là làm nổi bật được phẩm chất tốt đẹp của ông Hai- tiêu biểu cho người nông dân...